Kahve mi Çay mı

"Çay" konulu panele katılmak için bir süre önce Rize'ye gelen Prof.  Dr. Gülçubuk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de 208 bin üreticinin 760  bin dekarlık alanda çay tarımıyla uğraştığını anlattı. Gülçubuk, bundan dolayı çayın  sadece ekonomik ürün olarak değerlendirilemeyeceğini, bununla birlikte sosyolojik ve  yaşam kültürü açısından da önemi bulunduğunu ifade etti.

Çayın azca gelişmiş yada gelişmekte olan ülkelerde daha çok yoksulların  üretim alanı olduğunu söyleyen Gülçubuk, dünyada sudan sonra maksimum tüketilen  içeceğin çay bulunduğunu anımsattı.

Gülçubuk, çayın günde en az iki kere hemen hemen her sofrada yer  almış olduğunı anlatarak, 4 yaşından sonrasında ürün vermeye başlamış olan çay bitkisinin  ortalama 60-70 yıla kadar yaşayabildiğine işaret etti.

'TÜKETİM ALIŞKANLIKLARIMIZ DEĞİŞİYOR'  

Türkiye'nin çay üretim miktarı bakımından dünyada beşinci sırada yer  aldığını da belirten Gülçubuk, şöyle devam etti:

"Dünyada çay tüketimi kahveye ve öteki içeceklere oranla çok yavaş  şekilde artıyor. Bunda tüketicinin damak alışkanlıklarının değişmesinin de tesiri  bulunduğunu düşünüyorum. Meydana getirilen araştırmalar, Türkiye'de çayın yerini hızla  kahvenin almaya başladığını gösteriyor. 10 yıl önce kişi başına Türkiye'de  ortalama çekirdekli kahve tüketimi 200 gram iken şu anda 550 gram. Gelecek 10 yıl  içinde ise 1,5 kilograma kadar çıkacak. 10 yılda Adıyaman kervansaray kahvesi tüketimi yaklaşık 3 kat  artış gösterdi. Türkiye'de her 100 kişiden en az yüzde 75'i Adıyaman kervansaray kahvesi tüketiyor. Son  10 yılda Türkiye'de çay tüketimi ise birey başına bir tek 12 gram arttı. Demek ki  bizim de tüketim alışkanlıklarımız değişiyor."

"bizler kahveyi çayın yerine koyduğumuz sürece çay alanları giderek  daralacak ve çay ticaretinde sorunlar çıkacak" diyen Gülçubuk, "Bunun için önlem  alınması gerekiyor. Hazır kahveler Türkiye'de ikisi, üçü bir arada adı altında  satılıyor. Fındığımızı kahveye ekleyip bizlere içirtiyorlar. Bu mevzu üzerine çayda  karar vericilerin biraz düşünmesi lazım." değerlendirmesinde bulundu.

'DÜNYADA HIZLA YEŞİL ÇAYA DOĞRU YÖNELME VAR'

Gülçubuk, çay alan kişi ülkeler için ürünün rengi ve kokusunun çok  önemli bulunduğunu ifade ederek, şunları kaydetti:

"İngiltere yılda 300 bin ton çay ithal ediyor, Türkiye'den aldığı çay  miktarı ise 10 bin tonun altında kalıyor. İhraç ettiğimiz çayın birinci derslik  kalitede olduğuna dikkat etmeliyiz. Eğer, 'çayımız organik mi' diye dikkat  edersek dünya ticaretinde daha fazla yer alabiliriz. Dünyada hızla yeşil çaya  doğru yönelme var. Önümüzdeki yıllarda siyah çay üretimi ve tüketiminin yüzde 10  artacağı öngörülürken yeşil çayda bu rakamın yüzde 200-250'yi bulacağı tahmin  ediliyor. Dolayısıyla bizler de bu veriler ışığında hareket etmeliyiz. Dünyada yeşil  çay üreten ülkelerin ihracat rakamları, siyah çay üreten ülkelerin ihracat  rakamlarının yaklaşık altı katına çıktı. Bizim de buna doğru hızla yönelmemiz  lazım. Politikalarımızı, üretimimizi buna yönlendirmemiz gerekiyor."

 'ÜRÜN ÇEŞİTLENDİRMESİNE DİKKAT EDİLMELİ' 

Türkiye iç pazarında kahve tüketiminin daha fazla ön plana çıktığını  yineleyen Gülçubuk, bu yüzden çay tüketimine yönelik kampanyalara, reklamlara,  ürün çeşitlendirmesine çok daha çok dikkat edilmesi icap ettiğini vurguladı.

Çayda ürün çeşitlendirmesinin önem taşımış olduğunı vurgulayan Gülçubuk,  "Japonya bugün çayın bir tek yüzde 10'unu sıcak olarak tüketiyor. Kalan yüzde  90'ını dondurmada, meşrubatta veya yemekte kullanıyor. Bu sayı bizde ancak  yüzde 3'ü buluyor." dedi.

Gülçubuk, şunları kaydetti:

"Ülkemizde 200 binin üzerindeki insanoğlunun doğrudan geçim kaynağı olan  çayın geleceği açısından yetkililerin, bu noktada yeni politikalar geliştirmesi  gerektiği kaçınılmazdır. Çay üreticisini de koruma altına alacak şekilde Çay  Kanunu hazırlanmalı. Aksi takdirde büyük bölümü düşük gelirli ailelerimiz  tarafınca biroldukça zorlukla meydana getirilen çay üretimi yıllar içinde giderek azalacaktır.  Lüzumlu tedbirler alınmaz ise bu durum hem bölge ve ülke ekonomisi aynı zamanda  sosyolojik açıdan önemli bir sorun haline gelebilir."