Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi tütünleri
Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi tütünleri – Adıyaman Tütünü – Çelikhan Tütünü – Adıyaman Çelikhan Tütünü
Türkiye geneli artan sigara fiyatları sebebiyle güneydoğu Anadolu bölgesinde yetişen tütün son yıllarda üretim alanı ve üretim miktarı büyük artış göstermiş ve üretimde bölgenin maksimum yetişen ikinci ürünü olmuştur.
Tütün üretim alanları birbirinden uzak, toprak yapısı çok farklı, çevreyle ilgili koşulları değişik yerler olmasından dolayı değişik tipte tütünler üretilmektedir. Ufak boyutlu tütünlerin yanında büyük boyutlu tütünler de üretilmektedir. Bu bölge tütünleri Ege, Marmara ve Karadeniz Bölgesi tütünlerinden fiziksel ve harman özellikleri bakımından çok farklılık göstermektedir. Bu bölge tütünleri içim ve koku yönünden Virginia tipi tütünlere benzemektedir. Yine bölgede Tömbeki ve Hasankeyf adlı Nicotiana Rustica eşeysel tütün üretimi de yapılır. Son 10 senelik ortalama üretime nazaran genel üretimin % 30’luk kısmı bölgede üretilir. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde üretim son yıllarda devamlı artış göstermiştir. Bunun belli başlı sebepleri olmakla beraber en önemli etken ise artan sigara fiyatlarıdır. Önceleri dağlık, yüksek yerlerde üretimi yapılan tütün, dağlardan ovalara inmiş ve üretim miktarı ülke ihtiyacının çok üstüne çıkmıştır. İç tüketimde kullanılmaktadır, üretim fazlasını son yıllara kadar ihraç etme imkânı doğmamıştır. Ancak ihraç imkânı araştırılmakta, bu yönde gelişmeler mevcuttur. Bununla beraber artan miktar kalitenin düşmesine sebep olmuştur. Düşük kaliteli tütünlerin iç harmanlarda kullanılma imkânı olmadığı şeklinde ihraç şansı da yoktur. Kaliteli üretime yönelim durumunda dış piyasanın ilgisini çekecek bir potansiyel mevcuttur.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesi tütünleri genellikle orta, kısmen büyük boyutlu, kalın dokulu, sarı, açık kırmızı renkli, bir kısmı sulama tütünleri olduklarından zayıf dokuludur. Elastikiyetleri ortadır. Kabaca, kolayca tavlanır, sadece aldıkları tavı çabuk kaybederler. Kendilerine özgü kokuları vardır. İçim karakterleri tatlı-serttir. Harmanlara sertlik vermek için kullanılır. İri yaprakların damarları kalındır. Bu sigara yapımında negatif bir durumdur.
Bu bölge tütünlerini dört ana gruba ayırmak mümkündür
a) Malatya -Adıyaman Tütünü: Adıyaman, Malatya, Akçadağ, Bahçe menşei tütünler bu gruba girer. Bu tütünler orta ve büyükçe boyutlu, sarı, açık kırmızı, kırmızı renkli, sağlam dokulu, kalın, sertçe içimli, lezzetleri tatlı ve kokulu tütünlerdir.Adıyaman tütünü bölge içinde en çok rağbet gören ve satışı en çok yapılan tarım ürünüdür. ayrıca adıyaman tütünü içinde ise çelikhan ilçesinde üretilen çelikhan tütünü en iyi tütündür.
İskenderun-Yayladağı Tütünleri: Yayladağı, Altınözü, Antakya ve İskenderun üretim noktalarında üretilen, orta boyutlu, açık kırmızı, kırmızı, koyu kırmızı, parlak, tatlı içimli, yanmaları iyi, hoşa giden hoş kokulu kokuları vardır. Sigara harmanlarında tokluk, tatlılık ve koku vermek maksadıyla kullanılırlar.
Silvan Tütünleri: Silvan, Bismil, Kulp, Lice, Diyarbakır yöresi ve diğer ilçeleri, Kozluk, Sason, Bekirhan, Batman ve yöresinde üretimi meydana getirilen tütünlerdir. Bu tütünler büyük, kısmen orta boyutlu açık kırmızı, kırmızı ve sarı renkli, sertçe, az tatlı içimli tütünler olup sigara harmanlarına sertlik ve tokluk vermek için kullanılırlar.
Bitlis Tütünleri: Bitlis ve ilçeleri, Muş ve ilçeleri ile Şemdinli ekim noktalarında yetiştirilirler. Yaprak boyutları orta, sarı, açık sarı renkli, parlak görünüşlü, ince dokulu, yanma yetenekleri iyi, tok içimli, tatlı, kokulu tütünlerdir. Sigara harmanlarında tatlılık, koku ve renk vermek maksadıyla kullanılırlar.
kaynak: https://adiyamantutunsatisi.com/Icerik/Dogu-ve-Guneydogu-Anadolu-Bolgesi-tutunleri/117
